Κούο Μιν ΤανγκήΚουόμιντανγκ

Πολιτικό κόμμα της Κίνας (στα κινεζικά σημαίνει Εθνικό Κόμμα του Λαού), που ιδρύθηκε από τον Σουν Γιατ Σεν (1900) με την ονομασία Σύνδεσμος για την αναγέννηση της Κίνας και μετονομάστηκε λίγο αργότερα σε Συνασπισμό της ένωσης των επαναστατών (1908) και τελικά σε Κ.Μ.Τ. (1911). Αρχικά, τα μέλη του ήταν μια ομάδα διανοουμένων εκδοτών της εφημερίδας Ο λαός, την οποία χρηματοδοτούσαν πλούσιοι Μαλαίσιοι πρόσφυγες. Αφού συνέβαλε στην επανάσταση του 1911, το κόμμα αυτό διοίκησε τη χώρα μέχρι τη διάλυσή του από τον Γιουάν Τσε Κάι (1912). Ο Σουν Γιατ Σεν, αφού σχημάτισε κυβέρνηση στην Καντόνα (1917), προχώρησε στην επίσημη επανασύστασή του, το 1923. Οι άνθρωποι του K.Μ.Τ. προσπάθησαν να αναδιοργανώσουν το κόμμα σε νέες βάσεις, επεξεργαζόμενοι πιο ριζικά και πιο επαναστατικά τις «τρεις αρχές του λαού» στη βάση του κινεζικού εθνικιστικού κινήματος (εθνικισμός, δημοκρατία και κοινωνική ευημερία) και προσδίδοντας στον αγώνα εναντίον της κυριαρχίας των ξένων δυνάμεων στην Κίνα μια υπεροχή που έλειπε εντελώς από το πρόγραμμα του 1911. Για να πολεμήσει μάλιστα αποτελεσματικά τους στρατηγούς που διεκδικούσαν τη διαδοχή του Γιαν Τσε Κάι, ο Σουν Γιατ Σεν δέχτηκε τη συνεργασία σοβιετικών πρακτόρων (Γιόφε, Μποροντίν), οι οποίοι οργάνωσαν το Κ.Μ.Τ. σύμφωνα με το πρότυπο του Κομουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης και δημιούργησαν τη Στρατιωτική Ακαδημία του Γουαμπόα (1923). Η σοβιετική κυβέρνηση αναγνώρισε ότι μια κοινωνική επανάσταση στην Κίνα ήταν πρόωρη και ότι, αντίθετα, ο αγώνας που διεξήγαγαν οι εθνικιστές για την ολοκληρωτική ανεξαρτησία από την ξένη κυριαρχία και για την ενοποίηση της χώρας σε ένα σύγχρονο και δημοκρατικό κράτος αντιπροσώπευε την απαραίτητη αφετηρία για κάθε περαιτέρω ανάπτυξη. Το 1924 το κινεζικό Κομουνιστικό Κόμμα, ύστερα από συμβουλή της EΣΣΔ, παρείχε την υποστήριξή του στους εθνικιστές, οι οποίοι τον Ιούλιο του 1925 δημιούργησαν μια επαναστατική κυβέρνηση και έναν εθνικό επαναστατικό στρατό με σκοπό να βαδίσουν προς τον βορρά και να ενοποιήσουν τη χώρα. Μολονότι συνέρευσαν στο K.Μ.Τ. άνθρωποι διαφορετικής κοινωνικής και πολιτικής προέλευσης, τόσο αστικών αρχών όσο και κομουνιστές, μετά το 1925, όταν πέθανε ο Σουν Γιατ Σεν, επικράτησαν στο κόμμα οι δυνάμεις της συντηρητικής δεξιάς υπό την ηγεσία του Tσανγκ Kάι Σεκ. Η σύγκρουση ανάμεσα στην ομάδα του Tσανγκ και στους κομουνιστές ήταν αναπόφευκτη. Παρά τον συμβιβασμό που επιτεύχθηκε το 1926, η ένταση αυξανόταν, καθώς η αποστολή εναντίον του βορρά, που άρχισε το καλοκαίρι του 1926, παρέσυρε τις αντιστάσεις των ομάδων των «κυρίων του πολέμου» και καθιστούσε τις επαναστατικές δυνάμεις κυρίαρχες όλης της νότιας και της κεντρικής Κίνας. Η στρατιωτική νίκη διευκολύνθηκε, πράγματι, από την έκρηξη, παράλληλα με την προέλαση του εθνικιστικού στρατού, μιας μεγάλης εξέγερσης χωρικών στην κεντρική Κίνα, και ένοπλων εξεγέρσεων στις μεγάλες πόλεις, με αποκορύφωμά τους την εξέγερση της Σανγκάης το 1927 – εξεγέρσεων που υποστηρίζονταν όλες από τους κομουνιστές. Η σκληρή αντικομουνιστική καταστολή του Tσανγκ και οι μετέπειτα εξελίξεις της επανάστασης οδήγησαν σε μια περαιτέρω ρήξη ανάμεσα στο K.Μ.Τ. και στους κομουνιστές, που ξεπεράστηκε μόνο προσωρινά για να αντιμετωπιστεί ο κοινός εχθρός: η Ιαπωνία. Ωστόσο, η πολιτική του κόμματος, που είχε εγκαταλείψει στον εισβολέα εκτεταμένες περιοχές, ευνόησε για άλλη μία φορά τους κομουνιστές που διεξήγαγαν, στις ίδιες εκείνες περιοχές, έναν λυσσαλέο ανταρτοπόλεμο, ο οποίος αύξησε την επιρροή τους ανάμεσα στις αγροτικές μάζες. Όταν η εθνικιστική κυβέρνηση αντελήφθη τον κίνδυνο που, εξαιτίας των μεταπολεμικών προοπτικών του καθεστώτος της, αντιπροσώπευε η διάδοση του αντι-ιαπωνικού ανταρτοπόλεμου που διεξήγαγαν οι κομουνιστές, προσπάθησε να πραγματοποιήσει στρατιωτικές επεμβάσεις, με μοναδικό αποτέλεσμα να προκαλέσει ένα καινούργιο και οριστικό ρήγμα με τους διαρκείς αντιπάλους, που τέλος, το 1949, επικράτησαν. Μετά την αποτυχία του Τσαγκ Κάι Σεκ (1949), η δράση του Κ.Μ.Τ. περιορίστηκε στη Φορμόζα (σημερινή Ταϊβάν).